Ferbik - 2007-12-04, 10:13 Temat postu: Etymologia Postanowiłem założyć taki temat, ponieważ zainspirowała mnie różnica w nazewnictwie dni tygodnia między językiem polskim, a na przykład niemieckim czy angielskim. Idąc dalej w niemieckim niedziela to sonntag, w angielskim sunday, w obydwu tych przypadkach oznacza to dzień słoneczny, natomiast w polskim oznacza to, no właśnie zobaczcie sami, od czego wywodzą się nasze dni tygodnia: Większość naszych nazw dni tygodnia ma pochodzenie rodzime. Poniedziałek pochodzi od wyrażenia przyimkowego po niedzieli, wtorek od wtóry ‘drugi’ (por. prasłowiańskie *vtorъjь), środa od środek (jest wszak uznawana za środkowy dzień tygodnia), czwartek od liczebnika czwarty, piątek od liczebnika piąty. Jedynie sobota jest wyrazem zapożyczonym z hebrajskiego szabbāth ‘dzień wolny od pracy’. Wyraz ten przywędrował do Europy wraz z chrześcijaństwem i został zapożyczony przez wiele języków, nie tyko słowiańskich zmieniając później znaczenie na ‘dzień poprzedzający święto’. Niedziela pochodzi od prasłowiańskiego rzeczownika *nedelja ‘niedziałanie, bezczynność’ (od *ne delati ‘nie pracować’), w polszczyźnie funkcjonuje od XIV wieku (por. A. Brückner Słownik etymologiczny języka polskiego, A. Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego, K. Długosz-Kurczabowa Nowy słownik etymologiczny języka polskiego). za www.poradniajezykowa.us.edu.pl Może ktoś wie, jaka jest etymologia dni tygodnia w języku angielskim? Czekam na Wasze propozycje etymologii słów, których pochodzenie chcielibyście znać 
ourson - 2007-12-04, 11:59 mała próba tłumaczenia  za ewentualne błędy lub nieścisłości przepraszam.
monday - O.E. (Old English) monandæg "day of the moon" - dzień księżyca. Zapożyczenie z łaciny Lunæ dies, który jest również źródłem w językach romańskich, (fr. lundi, wł. lunedi, hi. lunes). tuesday - O.E. Tiwesdæg - od Tiwes (Tiw "Tiu"), z protogermańskiego (języka uznawanego za poprzednika wszystkich języków germańskich) Tiwaz - bóg nieba lub Tiu - germański bóg wojny. wednesday - O.E. Wodnesdæg - zapożyczenie z łacińskiego dies Mercurii - dzień Merkurego. Pochodzi od Woden, Wotan (Odyna) - najwyższego z bogów nordyckich, władcy Walhalli, boga wojny i wojowników, bóstwo mądrości, poezji i magii. thursday - O.E. Þurresdæg - dosł. "Thor's day" Thor - jeden z głównych bogów nordyckich, odpowiednik płd germańskiego Donara. Bóstwo burzy, piorunów, bóg sił witalnych, bóg rolnictwa, jako sprowadzający deszcz odpowiedzialny za urodzaje patronował także ognisku domowemu i małżeństwu. Zapożyczenie z łaciny - Jovis dies (dzień Jowisza). friday - O.E. frigedæg zależnie od źródła "Frigga's day," lub "Freyja's day"- od Frigg - bogini nordyckiej, małżonki Odyna (wg niektórych źródeł jego córką). Bogini małżeństwa, opiekunka rodziny, bóstwo deszczu lub Freyja - najpiękniejszej bogini nordyckiej, bośtwa wegetacji, miłości, płodności i magii. Patronowała również wojnie, 1/3 poległych wojowników podlegała jej władzy. Jej imię oznacz "pani", i jest również źródłem tego wyrazu w językach germańskich (niem. Frau, szw. Fru, duń. Frue). Obie boginie były często mylone ze sobą, a według niektórych były różnymi wcieleniami tej samej bogini (Frigg pochodzi od fri - kochać). Zapożyczenie z łąciny - dies Veneris - "dzień Wenus" saturday - O.E. Sæterdæg, Sæternesdæg - zapożyczenie z łaciny Saturni dies - "dzień Saturna". W przeiciweństwie do pozostałych dni, nie ma pochodzenia od bogów germańskich czy nordyckich. Wiąże się to najprawdopodobniej z brakiem jednoznacznego odpowiednika rzymskiego boga Saturna. Pochodzenie niemieckiego samstag jest podobne do polskiej soboty. Natomiast sonnabend (używna w niektórych rejonach niemieckojęzycnych krajów) to najprawdopodobniej po prostu "wigilia niedzieli" czyli dzień przed niedzielą. sunday - O.E. Sunnandæg, dosłownie dzień słońca. zapożyczenie z łaciny - dies solis Źródła: Online Etymology Dictionary Wikipedia Mateusz - 2007-12-05, 19:33 Taki mały offtopic... Słyszałem że język polski wywodzi się z języka czeskiego, a nie odwrotnie, co wydało się nieco dziwne. Ale po chwili zastanowienia, jest to wysoce prawdopodobne - historia państwowości. Ferbik - 2007-12-05, 21:21 Mateusz, to trudno mi stwierdzić, natomiast i czeski i polski język to rodzina słowiańska, więc wszystko prawdopodobne. Dominika - 2007-12-05, 22:42 Jeśli chodzi o język czeski, to w te wakacje również miałam możliwość "podszkolenia"
dni tygodnia mamy podobne, tzn podobnie brzmiące. jak "streda" (piszę jak się wymawia) czyli nasza środa
ale już na przykład "zachod" - u nich to ubikacja. nasze "uspokoić się" to ich "masturbacja" , miesiące też mają niezłe. 
Generalnie można sie dogadać. 
|
