Wieluń - forum, informacje, ogłoszenia

[miko 005]

Nadchodzą najważniejsze święta w Kościele Katolickim, i co byśmy na Jego temat nie powiedzieli i nie napisali, to w tych dniach wszyscy jesteśmy w takich nastrojach, że na kilka dni zapominamy o: animozjach, zatargach i całej tej wrogiej otoczki, która co niektórym towarzyszy przez resztę roku.

Zbliżają się Święta Wielkiej Nocy, czyli Zmartwychwstanie Pańskie. Główne uroczystości przypadają na Niedziele Wielkanocną, kiedy to o świcie odprawiane są msze rezurekcyjne, ale zanim ten czas nastanie, poprzedza go kilka istotnych wydarzeń, o których powinniśmy wiedzieć, a które chciałbym teraz troszeczkę przybliżyć.

Wielki Tydzień, zaczyna się Niedzielą Palmową, która to, ma symbolizować triumfalny wjazd Jezusa do Jerozolimy, głównym atrybutem w tym dniu są gałązki palmy.
W naszych tradycjach; Po poświeceniu palemki, biło nią lekko domowników, by zapewnić im szczęście na cały rok. Połkniecie jednej poświeconej bazi wróżyło zdrowie i bogactwo. Zatknięte za obraz lub włożone do wazonów palemki chroniły mieszkanie przed nieszczęściem i złośliwością sąsiadów. Rolnicy dla zapewnienia sobie obfitych plonów, po mszy świętej zanosili palemka na pola i tam je zostawiali.

Następnie aż do Wielkiego Czwartku następowało szereg innych czynności, które miały wymiar tradycyjno – kulturowy;
Świąteczne porządki
Przed Wielkanocą robimy wielkie świąteczne porządki nie tylko po to, by mieszkanie lśniło czystością. Porządki mają także symboliczne znaczenie – wymiatamy z mieszkania zimę, a wraz z nią wszelkie zło i choroby.
Topienie Judasza
Kolejnym ważnym dniem Wielkiego Tygodnia jest Wielka Środa. Młodzież, zwłaszcza chłopcy, topili tego dnia Judasza. Ze słomy i starych ubrań robiono wielka kukłę, którą następnie wleczono na łańcuchach po całej okolicy. Przy drodze ustawiali się gapie, którzy okładali kukłę kijami. Na koniec wrzucano „zdrajcę” do stawu lub bagienka. Wymierzanej w ten sposób sprawiedliwości stawało się zadość.
Pogrzeb żuru
Ostatnie dwa dni postu były wielkim przygotowaniem do święta. W te dni robiono „pogrzeb żuru” – potrawy spożywanej przez cały post., Kiedy więc zbliżał się czas radości i zabawy, sagany żuru wylewano na ziemię.
Wieszanie śledzia
W równie widowiskowy sposób rozstawano się też ze śledziem – kolejnym symbolem wielkiego postu. Z wielką radością i satysfakcją „wieszano” go, czyli przybijano rybę do drzewa. W ten sposób karano śledzia za to, że przez sześć niedziel „wyganiał” z jadłospisu mięso.
Wielkie grzechotanie
Kiedy milkły kościelne dzwony, rozlegał się dźwięk kołatek. Obyczaj ten był okazja do urządzania psot. Młodzież biegała po mieście z grzechotkami, hałasując i strasząc przechodniów. Do dziś zachował się zwyczaj obdarowywania dzieci w Wielkim Tygodniu grzechotkami.

I w ten sposób, dochodzimy do ostatnich trzech dni wielkiego oczekiwania, na zmartwychwstanie Jezusa.

Wielki Czwartek
Wielki Czwartek to święto ustanowienia przez Jezusa, podczas Ostatniej Wieczerzy, sakramentów Eucharystii i Kapłaństwa. Rozpoczyna się on Mszą Krzyżma Świętego, podczas której święci się oleje przeznaczone do namaszczeń podczas bierzmowania, chrztu i sakramentu kapłaństwa. Wielki Czwartek kończy się Mszą Wieczerzy Pańskiej rozpoczynającą Triduum Paschalne (trzy święte dni), podczas której, odbywa się obrzęd obmycia nóg dwunastu osobom (na pamiątkę obmycia nóg uczniów przez Jezusa podczas Ostatniej Wieczerzy). Po Eucharystii najświętszy Sakrament przeniesiony zostaje do kaplicy adoracji. Do późnych godzin wieczornych odbywa się czuwanie przy Sakramencie. Po zakończeniu Mszy Wieczerzy Pańskiej zakrywa się krzyże, z kościoła wynosi się mszał, świece, obrusy.

Wielki Piątek
To dzień męki i śmierci Chrystusa. Kościół rozmyśla nad męką swojego Pana i Oblubieńca, adoruje krzyż, wstawia się do Boga za zbawienie całego świata. Chrześcijanie zachowują post (tylko jeden posiłek do syta) i wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych. Według dawnej tradycji Kościoła, tego dnia nie sprawuje się Eucharystii. W kościołach odbywają się nabożeństwa Drogi Krzyżowej i gorzkich żalów. Nie powinny one jednak przesłonić najważniejszej celebracji. Centralnym momentem dnia jest Liturgia Męki Pańskiej, którą sprawuje się zwykle wieczorem.


Wielka Sobota - święconka
Wielka Sobota jest dniem ciszy i oczekiwania. Dla uczniów Jezusa był to dzień największej próby. Według Tradycji apostołowie rozpierzchli się po śmierci Jezusa, a jedyną osobą, która wytrwała w wierze, była Bogurodzica. Dlatego też każda sobota jest w Kościele dniem maryjnym.
W Wielką Sobotę główny ołtarz pozostaje obnażony. Przez cały dzień trwa adoracja Chrystusa złożonego do grobu - jest to czas rozważania śmierci Jezusa oraz Jego zstąpienia do otchłani. To dzień ciszy. Przez modlitwę i post oczekujemy na zmartwychwstanie Pana.
Koniecznie należało tego dnia poświęcić koszyczek (a wielki kosz) z jedzeniem. Nie mogło w nim zabraknąć baranka (symbolu Chrystusa Zmartwychwstałego), mięsa i wędlin (na znak, że kończy się post). Święcono też chrzan, – bo „gorycz męki Pańskiej i śmierci została zwyciężona przez słodycz zmartwychwstania”, masło – oznakę dobrobytu – i jajka – symbol narodzenia. Święconkę jadło się następnego dnia, po rezurekcji. Tego dnia święcono też wodę.
W sobotę wieczorem rozpoczynają się obchody Wigilii Paschalnej - w myśl przepisów liturgicznych jej ceremonie należą już jednak do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego. Kończy się adoracja przy Grobie Pańskim. Najświętszy Sakrament zostaje przeniesiony do tabernakulum, umieszczaną w niektórych grobach figurę Chrystusa zdjętego z krzyża należy przykryć białym płótnem; tuż obok pojawia się posąg Zmartwychwstałego. Gasną światła - wigilia jest przecież oczekiwaniem. Łacińskiemu słowu vigilare odpowiada polskie czuwać.

Niedziela Wielkanocna
I tak oto doczekaliśmy tych najwspanialszych chwil, Pan Jezus po męce i śmierci na krzyżu na Górze Golgocie, po trzech dniach Zmartwychwstał.
Mamy Niedzielę Wielkanocną, rozpoczynamy Ją od rezurekcji, gdzie na samym początku, Najświętszy Sakrament jest wynoszony z Grobu Pańskiego i trzykrotnie w uroczystej procesji obnoszony wokół kościoła, pośród bicia dzwonów i pieśni wielkanocnych. Kiedyś rozpoczęciu mszy rezurekcyjnej towarzyszył huk armat. Dzisiaj - jedynie wybuchy petard.
A po porannej mszy, możemy w pełni świętować, a zaczynamy od śniadania wielkanocnego;
W Polskim zwyczaju, rano rodzina zasiada się do uroczystego śniadania wielkanocnego, które rozpoczyna się składaniem życzeń i dzieleniem się święconką z koszyczka. Na stołach znajdują się jajka, wędliny, wielkanocne baby i mazurki. Stoły zdobione są bukietami z bazi i pierwszych wiosennych kwiatów.
W niektórych regionach, np. na Śląsku, rodzice chowali w domu, ogrodzie koszyczki ze słodyczami, prezenty od wielkanocnego zajączka, na poszukiwanie których wyruszały dzieci. Zwyczaj ten obecnie rozpowszechnił się w formie obdarowywania się w tym dniu drobnymi upominkami, tzw. zajączkami.

Poniedziałek Wielkanocny - Śmigus Dyngus
Najbardziej znanym i do dziś kultywowanym zwyczajem jest oczywiście oblewanie się wodą wywodzące się ze słowiańskich obyczajów. W niektórych regionach istnieje też zwyczaj smagania się witkami z gałązek, co symbolizowało wiosenne oczyszczenie z brudu i chorób, a w późniejszym czasie także i z grzechu. Na śmigus nałożył się zwyczaj dyngusowania, dający możliwość wykupienia się pisankami od podwójnego lania. Inne zwyczaje to np. procesje, dziady śmigustne czy krakowski Emaus.
Pierwsze udokumentowane wzmianki o zwyczajach śmigusowo-dyngusowych w Polsce pochodzą z XV wieku, z ustaw synodu diecezji poznańskich, przestrzegających przed praktykami, mającymi niechybnie grzeszny podtekst: Zabraniajcie, aby w drugie i trzecie święto wielkanocne mężczyźni kobiet a kobiety mężczyzn nie ważyli się napastować o jaja i inne podarunki, co pospolicie się nazywa dyngować, ani do wody ciągnąć, bo swawole i dręczenia takie nie odbywają się bez grzechu śmiertelnego i obrazy imienia Boskiego.

Zdrowych pogodnych i radosnych Świąt Wielkanocnych, życzę Wszystkim razem i z osobna.

---

Wielkanoc.jpg

Plik ściągnięto 64 raz(y) 30,68 KB